Trí tuệ hấp thu: "Cửa sổ thần kỳ" mở ra thế giới
Ba mẹ có biết, trong 6 năm đầu đời, con yêu của ba mẹ sở hữu một "siêu năng lực" đặc biệt? Đó chính là trí tuệ hấp thu - khả năng tiếp nhận thông tin một cách tự nhiên và mạnh mẽ từ thế giới xung quanh. Hãy cùng ME khám phá đặc điểm kỳ diệu của "cửa sổ thần kỳ" này cũng như những khía cạnh của Sự phát triển chịu ảnh hưởng của Trí tuệ Hấp thu nhé!
I. Các đặc điểm của Trí tuệ Hấp thu
1. Thời điểm sinh học và Phổ quát
Bất kể bé sinh ra ở đâu, vào thời điểm nào, mang quốc tịch hay tôn giáo nào, bé đều sở hữu trí tuệ hấp thu như một món quà kỳ diệu của tạo hóa. Tuy nhiên, "cửa sổ thần kỳ" này chỉ mở ra trong 6 năm đầu đời. Sau đó, nó sẽ dần khép lại và nhường chỗ cho những giai đoạn phát triển mới.
2. Ấn tượng tổng quát:
Ba mẹ có thấy bé luôn chăm chú quan sát mọi thứ xung quanh? Đó là lúc trí tuệ hấp thu đang hoạt động hết công suất! Giống như một chiếc máy ảnh, bé ghi lại mọi hình ảnh, âm thanh, cảm xúc... một cách tự nhiên và không cần nỗ lực. Mọi ấn tượng, dù tích cực hay tiêu cực, đều được bé tiếp nhận và ghi nhớ một cách tự động.
Vì vậy, hãy luôn cẩn trọng với những gì bé tiếp xúc, bởi "con dao hai lưỡi" của trí tuệ hấp thu có thể khiến bé tin rằng "con là một đứa trẻ hư" nếu ba mẹ thường xuyên lặp lại điều đó. Ngược lại, những lời động viên tích cực như "con có thể làm được" sẽ trở thành nguồn năng lượng mạnh mẽ giúp bé tự tin khẳng định bản thân.
3. Không phân biệt:
Thế giới của bé trong 6 năm đầu đời là một bức tranh đa sắc màu, nơi mọi thứ đều mới mẻ và kỳ diệu. Trí tuệ hấp thu lúc này giống như một dòng chảy tự nhiên, tiếp nhận mọi thông tin một cách không giới hạn, không phân biệt đúng sai, tốt xấu. Bé hấp thu mọi thứ một cách tự nhiên, thuần khiết, không vì mục đích hay toan tính nào.
II. Các khía cạnh của Sự phát triển chịu ảnh hưởng của Trí tuệ Hấp thu
"Cửa sổ thần kỳ" của trí tuệ hấp thu không chỉ đơn thuần là tiếp nhận thông tin, mà còn là nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện của trẻ trong những năm tháng đầu đời. Hãy cùng khám phá hai khía cạnh quan trọng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ "siêu năng lực" này:
1. Kiến tạo bản thân - Hành trình "xây nhà" từ những viên gạch đầu đời:
Từng cái nhìn, nụ cười, cử chỉ yêu thương... của cha mẹ, hay đơn giản là những món đồ chơi đầy màu sắc đều trở thành "nguyên liệu" quý giá cho quá trình kiến tạo bản thân của trẻ. Nhờ có trí tuệ hấp thu, trẻ như những kiến trúc sư tí hon, miệt mài xây dựng "ngôi nhà" của riêng mình:
- Nền móng vững chắc: Trẻ học cách vận động, từ những bước chập chững đầu đời đến những bước chạy tung tăng đầy năng lượng.
- Bức tường ngôn ngữ: Từ những tiếng bập bẹ đầu tiên, trẻ dần làm chủ ngôn ngữ, học cách giao tiếp và kết nối với thế giới xung quanh.
- Cửa sổ trật tự: Trẻ làm quen với những quy tắc, thói quen sinh hoạt, từ đó hình thành ý thức về trật tự và kỷ luật.
- Nét riêng độc đáo: Quan trọng hơn cả, trẻ dần nhận thức về bản thân, hình thành "cái tôi" riêng biệt và độc đáo.
2. Thích nghi linh hoạt - Chìa khóa hòa nhập với thế giới rộng lớn:
Bước ra thế giới rộng lớn với muôn vàn điều mới lạ, trẻ cần một "chiếc la bàn" để thích nghi và hòa nhập. Trí tuệ hấp thu chính là "chiếc la bàn" kỳ diệu ấy, giúp trẻ:
- Hòa mình vào dòng chảy văn hóa: Trẻ dễ dàng tiếp thu ngôn ngữ, phong tục tập quán của môi trường xung quanh, trở thành một phần của cộng đồng.
- Linh hoạt thích ứng: Trẻ học cách thích nghi với những thay đổi, thử thách trong cuộc sống một cách tự nhiên và linh hoạt.
Trí tuệ hấp thu là món quà vô giá mà tạo hóa ban tặng cho trẻ thơ. Hiểu rõ vai trò quan trọng của nó, ba mẹ hãy chung tay kiến tạo môi trường phát triển tích cực, giàu cảm xúc và trải nghiệm, để "hạt mầm" trí tuệ ấy đâm chồi nảy lộc, đưa trẻ vươn tới những ước mơ rực rỡ.
Nguồn: Theo bài giảng của cô Lhamo Pemba (2021), Đề cương Trí tuệ Hấp thu