Trong thế giới không ngừng biến đổi, thành công không còn chỉ đo bằng điểm số hay kiến thức sách vở. Khả năng thấu hiểu bản thân, kiên trì trước khó khăn, và xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp mới chính là chiếc chìa khóa vàng mở ra một tương lai hạnh phúc và vững vàng. Hành trình phát triển EQ cho trẻ vì thế đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh hiện đại.
Tại ME School, thầy cô tin rằng việc nuôi dưỡng trí tuệ cảm xúc cũng quan trọng như việc bồi đắp tri thức. Đó là nền tảng của mọi sự học. Trong bài viết chuyên sâu này, ME School sẽ cùng ba mẹ giải mã toàn diện về EQ và khám phá những cách thức đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả để đồng hành cùng con trên hành trình kiến tạo nên một trái tim khỏe mạnh và một trí tuệ giàu cảm xúc.
>> Ba mẹ tìm hiểu thêm:
- Phát triển nhận thức là gì? Các giai đoạn phát triển cho trẻ
- 5 lĩnh vực phát triển của trẻ mầm non phụ huynh cần biết rõ
- Các phương pháp phát triển giác quan cho trẻ hiệu quả
Chỉ số thông minh cảm xúc (EQ) là gì?
Nếu ví von IQ (chỉ số thông minh) như "sức mạnh động cơ" của một chiếc xe, giúp xe chạy nhanh đến đâu, thì EQ (chỉ số thông minh cảm xúc) chính là "tay lái" và "hệ thống định vị". Tay lái giúp chiếc xe đi đúng hướng, vượt qua các khúc cua bất ngờ, còn hệ thống định vị giúp xác định điểm đến và lựa chọn con đường phù hợp nhất. Một chiếc xe dù mạnh mẽ đến đâu nhưng không có tay lái vững vàng cũng sẽ dễ dàng lạc lối hoặc gây ra tai nạn.
3-6 tuổi: Mở ra thế giới diệu kỳ của tư duy và cảm xúc. Tương tự, một đứa trẻ có thể rất thông minh, nhưng nếu thiếu khả năng quản lý cảm xúc, con sẽ khó có thể vận dụng trí thông minh đó một cách hiệu quả.
Hiểu một cách đơn giản, chỉ số thông minh cảm xúc (EQ) là năng lực nhận biết, thấu hiểu, và quản lý cảm xúc của chính bản thân mình, cũng như nhận biết, thấu hiểu và tác động tích cực đến cảm xúc của người khác.
Theo nhà tâm lý học Daniel Goleman, người đã phổ biến khái niệm này ra toàn cầu, EQ được cấu thành từ 5 yếu tố cốt lõi:
- Tự nhận thức (Self-awareness): Khả năng gọi tên chính xác cảm xúc của mình ngay tại thời điểm nó diễn ra. Ví dụ: Con biết mình đang buồn và có thể nói: "Con buồn vì bạn không cho con chơi cùng."
- Tự điều chỉnh (Self-regulation): Khả năng kiểm soát cảm xúc và những hành vi bộc phát. Thay vì la hét khi tức giận, con học cách hít thở sâu hoặc tìm một góc yên tĩnh.
- Động lực nội tại (Internal Motivation): Khả năng tự tạo động lực, theo đuổi mục tiêu với sự kiên trì và lạc quan, vượt qua những thất vọng nhất thời.
- Đồng cảm (Empathy): Khả năng đọc vị và thấu hiểu cảm xúc, suy nghĩ của người khác từ góc nhìn của họ. Đây là nền tảng của lòng trắc ẩn và các mối quan hệ xã hội lành mạnh.
- Kỹ năng xã hội (Social Skills): Khả năng xây dựng mối quan hệ, giao tiếp hiệu quả, thuyết phục, và kỹ năng hợp tác với người khác.
Việc phát triển EQ cho trẻ không phải là dạy con "đè nén" hay "che giấu" cảm xúc, mà là giúp con trở thành một "nhạc trưởng" tài ba, có thể điều khiển dàn nhạc cảm xúc nội tâm của mình một cách hài hoà và hiệu quả.
>> Ba mẹ tham khảo thêm:
- Tìm hiểu thuyết đa trí tuệ của Howard Gardner: Ưu, nhược và vận dụng
- Trí thông minh âm nhạc là gì? Đặc điểm và cách rèn luyện ở trẻ
- Trí thông minh vận động là gì? Nhận biết và cách rèn luyện thể chất ở trẻ

Phát triển chỉ số thông minh cảm xúc (EQ) cho trẻ là giúp con hiểu và quản lý cảm xúc của bản thân và cả đối phương
Các cấp độ của chỉ số EQ: Hành trình trưởng thành của cảm xúc
Trí tuệ cảm xúc không phải là một đặc điểm "có" hoặc "không", mà là một kỹ năng được phát triển theo từng giai đoạn, giống như con học đi trước khi học chạy. Hiểu rõ các cấp độ này sẽ giúp ba mẹ kiên nhẫn và có phương pháp đồng hành phù hợp với lứa tuổi của con.
Hành trình này có thể được hình dung qua 4 cấp độ tăng dần:
Cấp độ 1: Nhận biết cảm xúc (Perceiving Emotions)
Đây là bậc thang đầu tiên và cơ bản nhất. Ở cấp độ này, trẻ bắt đầu có khả năng nhận diện cảm xúc thông qua những biểu hiện bên ngoài như nét mặt, giọng nói, cử chỉ.
- Ở bản thân: Con cảm nhận được những thay đổi trong cơ thể mình khi vui, buồn, giận dữ (tim đập nhanh, mặt nóng bừng, muốn nhảy cẫng lên).
- Ở người khác: Con nhận ra mẹ đang cười là mẹ vui, bạn khóc là bạn buồn.
- Cách ME School đồng hành: Tại lớp học, các thầy cô thường xuyên sử dụng "Thẻ cảm xúc" (Emotion Cards) và các câu hỏi gợi mở như: "Nhìn mặt bạn xem, con đoán bạn đang cảm thấy thế nào?" để giúp con làm quen và gọi tên cảm xúc một cách trực quan.
>> Ba mẹ tham khảo:
- Phương pháp Glenn Doman là gì? Cách dạy thẻ học Flash Card
- 4 Biểu hiện tâm lý trẻ mới đi nhà trẻ & cẩm nang vượt
Cấp độ 2: Lý giải cảm xúc (Understanding Emotions)
Sau khi nhận biết, trẻ tiến đến cấp độ cao hơn là hiểu được nguyên nhân đằng sau cảm xúc đó. Con bắt đầu kết nối được giữa một sự kiện và cảm xúc nảy sinh.
- Con hiểu rằng: "Con vui vì được mẹ đọc truyện", "Con tức giận vì bị giành đồ chơi", "Bạn buồn vì bị ngã đau."
- Con cũng bắt đầu hiểu được sự phức tạp của cảm xúc, ví dụ như có thể vừa vui vừa lo lắng khi chuẩn bị biểu diễn văn nghệ.
- Cách ME School đồng hành: Thay vì phán xét "Nín đi, có gì đâu mà khóc!", giáo viên sẽ ngồi xuống và trò chuyện: "ME hiểu con đang buồn. Có phải vì lâu đài cát của con bị đổ không?". Việc này hợp thức hoá cảm xúc của trẻ và dạy con cách tìm ra nguyên nhân.
>> Tham khảo thêm:
- Khủng hoảng xa cách ở trẻ là gì? Dấu hiệu, cách khắc phục
- Khủng hoảng tuổi lên 2: thời gian bắt đầu, dấu hiệu
- Khủng hoảng tuổi lên 3 ở trẻ: Dấu hiệu, cách xử lý theo tâm lý học
Cấp độ 3: Sử dụng cảm xúc (Using Emotions)
Ở cấp độ này, trẻ học cách tận dụng cảm xúc để hỗ trợ cho tư duy và hành động. Cảm xúc không còn là thứ cản trở, mà trở thành một nguồn thông tin giá trị.
- Con biết rằng khi vui vẻ, mình sẽ có nhiều ý tưởng sáng tạo hơn khi vẽ.
- Con hiểu rằng cảm giác hơi lo lắng một chút trước khi thử thách điều gì đó mới có thể giúp mình tập trung và cẩn thận hơn.
- Cách ME School đồng hành: Trong các hoạt động dự án, khi một bạn nhỏ tỏ ra nản chí, thầy cô sẽ khích lệ: "ME biết việc này hơi khó, cảm giác bực bội một chút cũng không sao. Chúng ta hãy dùng sự quyết tâm đó để thử lại một lần nữa xem sao nhé!"
>> Ba mẹ tìm hiểu phương pháp giáo dục mầm non dựa trên cách dạy học theo dự án:
- Phương pháp Reggio Emilia là gì? Ưu, nhược điểm của Reggio Emilia
- Phương pháp Montessori là gì? Lợi ích của giáo dục trẻ theo Montessori
- 8 bài dạy học theo phương pháp Shichida cho trẻ nên thử
Cấp độ 4: Quản lý cảm xúc (Managing Emotions)
Đây là cấp độ cao nhất và tinh vi nhất của trí tuệ cảm xúc. Nó bao gồm khả năng tự điều chỉnh cảm xúc của bản thân và khả năng tác động tích cực đến cảm xúc của người khác.
- Quản lý cảm xúc cá nhân: Khi cảm thấy vô cùng tức giận, thay vì đánh bạn, con có thể chọn cách đi ra "Góc bình tĩnh" (Calm-down Corner), hít thở sâu, hoặc nói ra cảm xúc của mình bằng lời.
- Tác động đến người khác: Khi thấy bạn mình đang buồn, con biết cách đến gần an ủi, chia sẻ đồ chơi hoặc rủ bạn cùng tham gia một hoạt động khác để bạn vui lên.
Hành trình phát triển EQ cho trẻ là một quá trình dài hơi, đòi hỏi sự kiên nhẫn và làm gương từ chính ba mẹ và thầy cô. Việc trang bị cho con kỹ năng này từ sớm chính là món quà vô giá, giúp con tự tin làm chủ cuộc sống của mình
>> Tham khảo:
- 4 Biểu hiện tâm lý trẻ mới đi nhà trẻ & cẩm nang vượt
- 6 bước nhỏ để xử lý một cuộc gây hấn, đánh nhau ở trẻ

Tại ME School, quá trình phát triển EQ được nuôi dưỡng tự nhiên thông qua sự đồng hành của giáo viên
Các biểu hiện trẻ có chỉ số thông minh cảm xúc (EQ) thấp
Trí thông minh cảm xúc (EQ) không phải là một tài năng bẩm sinh cố định, mà là một tập hợp các kỹ năng có thể rèn luyện. Việc nhận biết sớm những biểu hiện của EQ chưa cao ở trẻ không phải để "dán nhãn" con, mà là bước đầu tiên để ba mẹ có thể đồng hành, thấu hiểu và hỗ trợ con phát triển một cách toàn diện hơn.
Hãy cùng xem xét một số khuôn mẫu hành vi (biểu hiện lặp đi lặp lại, thay vì chỉ là một vài lần cá biệt) cho thấy trẻ có thể đang gặp khó khăn với trí thông minh cảm xúc của mình.
1 - Khó khăn trong việc nhận biết và gọi tên cảm xúc của bản thân
Đây là viên gạch nền tảng nhất của EQ. Nếu một đứa trẻ không thể xác định được cảm giác bên trong mình là gì, chúng sẽ không thể quản lý hay biểu đạt nó một cách lành mạnh.
- "Vốn từ vựng" về cảm xúc nghèo nàn: Trẻ chỉ dùng những từ rất chung chung như "buồn", "vui", "tức giận" cho mọi sắc thái cảm xúc. Ví dụ, trẻ không phân biệt được giữa thất vọng (vì không được đi chơi), xấu hổ (vì làm đổ sữa) và ghen tị (vì bạn có đồ chơi mới).
- Hành động bộc phát trước khi nhận biết cảm xúc: Thay vì nói "Con đang cảm thấy bực bội vì không xếp được hình", trẻ sẽ ngay lập tức ném khối xếp hình đi. Hành động đi trước suy nghĩ và nhận thức về cảm xúc.
- Bối rối khi được hỏi "Con cảm thấy thế nào?": Trẻ thường trả lời "Không biết" hoặc im lặng, vì thực sự chúng không có khả năng "quét" và xác định cảm xúc đang diễn ra bên trong cơ thể mình.
>> Tham khảo thêm:
- 10+ cách dạy bé tập nói nhanh, hiệu quả, dễ thực hiện
- 10 cách dạy bé 2 tuổi tập nói hiệu quả, chữa chậm nói tại nhà
- Trẻ mấy tuổi biết nói? Các mốc phát triển và lưu ý dạy trẻ
2 - Khả năng điều tiết cảm xúc và hành vi kém
Đây là biểu hiện dễ thấy nhất đối với phụ huynh. Khi không hiểu mình đang cảm thấy gì, trẻ sẽ bị chính cảm xúc đó "nhấn chìm" và không biết cách xử lý.
- Dễ dàng bùng nổ (Tantrums): Những cơn ăn vạ, la hét, khóc lóc dữ dội xảy ra thường xuyên và không tương xứng với nguyên nhân. Điều này không chỉ xảy ra ở trẻ nhỏ mà cả ở trẻ lớn hơn, biểu hiện qua việc sập cửa, ném đồ đạc, hoặc nói những lời gây tổn thương.
- Phản ứng thái quá với những vấn đề nhỏ: Một lỗi sai nhỏ, một lời trêu chọc nhẹ nhàng, hoặc một sự thay đổi kế hoạch đột ngột cũng có thể khiến trẻ suy sụp, cáu kỉnh hoặc lo lắng tột độ.
- Khó chấp nhận thất bại hoặc lời từ chối: Trẻ có xu hướng bỏ cuộc ngay khi gặp khó khăn, không dám thử lại sau khi thất bại, hoặc phản ứng rất tiêu cực (khóc, giận dỗi) khi không đạt được điều mình muốn.
- Thường xuyên đổ lỗi cho người khác: Thay vì nhận trách nhiệm ("Con đã lỡ tay làm vỡ"), trẻ có xu hướng đổ lỗi cho hoàn cảnh hoặc người khác ("Tại mẹ để cái ly ở đây!"). Đây là một cơ chế phòng vệ khi trẻ không thể đối mặt với cảm giác tội lỗi hoặc thất vọng của chính mình.
>> Xem thêm: Bùng nổ ngôn ngữ và những khả năng đặc biệt của trẻ 3-6 tuổi
3 - Gặp Trở ngại trong Tương tác và Các mối quan hệ Xã hội
Trí thông minh cảm xúc là "chất keo" kết dính các mối quan hệ. EQ thấp thường dẫn đến "sóng gió" trong thế giới xã hội của trẻ.
- Thiếu sự đồng cảm (Empathy): Trẻ gặp khó khăn trong việc nhận ra hoặc thấu hiểu cảm xúc của người khác. Ví dụ, trẻ có thể cười khi thấy bạn ngã, tiếp tục đòi chơi khi thấy bạn đang mệt, hoặc không nhận ra lời nói của mình đã làm tổn thương người khác.
- Khó kết bạn và duy trì tình bạn: Do không biết cách chia sẻ, lắng nghe, giải quyết xung đột hay hợp tác, trẻ thường xuyên xảy ra mâu thuẫn với bạn bè và có thể bị cô lập.
- Thường bị xem là "ích kỷ" hoặc "thô lỗ": Trẻ có thể chen lấn, giành đồ chơi, ngắt lời người khác không phải vì bản tính xấu, mà vì không đọc được các tín hiệu xã hội và không nhận thức được hành động của mình ảnh hưởng đến người khác ra sao.
- Hay hiểu lầm ý định của người khác: Trẻ có thể diễn giải một lời góp ý chân thành thành một lời chỉ trích, hoặc một hành động vô tình thành một sự tấn công có chủ đích, dẫn đến những phản ứng phòng thủ không cần thiết.
Lưu ý quan trọng dành cho Ba Mẹ:
Nếu ba mẹ nhận thấy con có một hoặc nhiều biểu hiện trên, xin đừng quá lo lắng. Đây là một tín hiệu cho thấy con đang cần sự giúp đỡ của chúng ta để học những kỹ năng quan trọng này.
Tin tốt là, EQ hoàn toàn có thể học hỏi, rèn luyện và cải thiện thông qua sự hướng dẫn kiên nhẫn và một môi trường giàu sự thấu cảm. Ở phần tiếp theo, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để giúp con xây dựng một nền tảng EQ vững chắc.
>> Xem thêm:
- Phương pháp dạy con không đòn roi hiệu quả, nghe lời ba mẹ
- Bí quyết nuôi dạy con theo phương pháp Montessori hiệu quả
- 12+ cách dạy con của người Nhật, bé không bướng bỉnh

Trong quá trình giúp trẻ phát triển EQ điều quan trọng nhất là cần sự quan tâm của bố mẹ và giáo viên
8 cách phát triển EQ cho trẻ ba mẹ nên áp dụng ngay tại nhà
Hành trình phát triển EQ cho trẻ không đòi hỏi những phương pháp cao siêu, mà bắt đầu từ chính những tương tác nhỏ bé, chân thành trong cuộc sống hàng ngày. Tại ME School, chúng tôi tin rằng gia đình là môi trường đầu tiên và quan trọng nhất để ươm mầm trí tuệ cảm xúc.
Dưới đây là 8 "bí quyết vàng" đã được khoa học chứng minh và áp dụng thành công, mà ME School muốn chia sẻ để cùng ba mẹ kiến tạo nên một nền tảng cảm xúc vững chắc cho con.
1. Trở thành "Tấm gương cảm xúc" cho con noi theo
Trẻ em học về cảm xúc không phải qua lời giảng, mà qua việc quan sát. Ba mẹ chính là tấm gương phản chiếu rõ nét nhất về cách quản lý và biểu đạt cảm xúc.
- Hãy gọi tên cảm xúc của chính mình: Thay vì im lặng khi căng thẳng, hãy thử nói: "Hôm nay công việc có chút áp lực nên mẹ/ba cảm thấy hơi mệt." hoặc "Mẹ/ba rất vui vì cả nhà mình được ăn tối cùng nhau."
- Thể hiện cách xử lý cảm xúc một cách lành mạnh: Khi ba mẹ lỡ làm đổ nước, thay vì bực bội, hãy nói: "Ôi, mình bất cẩn quá. Không sao, để mình đi lấy khăn lau." Hành động này dạy con rằng sai lầm là điều bình thường và quan trọng là cách chúng ta giải quyết nó.
Hành động của ba mẹ có sức mạnh hơn ngàn lời nói. Khi con thấy ba mẹ cũng có lúc buồn, vui, tức giận nhưng luôn biết cách xử lý một cách bình tĩnh, con sẽ học được bài học vô giá về sự tự điều chỉnh.

Ba mẹ biết cách quản lý cảm xúc tốt thì con cũng học được cách bình tĩnh, tự điều chỉnh cảm xúc của mình
2. Là "Người phiên dịch cảm xúc" của con
Con không nghe lời, ba mẹ phải làm gì? Với trẻ nhỏ, cảm xúc thường giống như một cơn bão ập đến mà chúng không hiểu tại sao. Nhiệm vụ của ba mẹ là giúp con "phiên dịch" những cảm xúc hỗn độn đó thành ngôn ngữ.
- Quan sát và gọi tên giúp con: Khi thấy con bắt đầu cau có vì không mặc được áo, hãy nói: "Con đang cảm thấy bực bội vì cái cúc áo này khó cài quá phải không?"
- Kết nối hành động với cảm xúc: Khi con khóc lúc mẹ đi làm, hãy ôm con và nói: "Con buồn vì mẹ phải đi làm đúng không? Con nhớ mẹ phải không?"
Việc này không chỉ giúp con xây dựng vốn từ vựng về cảm xúc mà còn gửi đi một thông điệp vô cùng quan trọng: "Mẹ/ba hiểu con. Cảm xúc của con là có thật và được chấp nhận."

Ba mẹ trở thành người phiên dịch giúp con gọi tên những cảm xúc chưa thể nói được thành lời
3. Hợp thức hóa, không phớt lờ hay trừng phạt cảm xúc
Khen ngợi và khuyến khích trẻ đúng cách là một trong những bước quan trọng nhất để phát triển EQ cho trẻ. Rất nhiều người lớn chúng ta được dạy phải "nín đi", "con trai không được khóc", "có gì đâu mà sợ". Những câu nói này vô tình dạy trẻ rằng cảm xúc của chúng là sai trái.
Thay vì nói... (Phủ nhận cảm xúc) | Hãy thử nói... (Hợp thức hóa cảm xúc) |
|---|---|
"Nín ngay! Đừng khóc nữa!" | "ME hiểu con đang buồn/thất vọng. Cứ khóc đi nếu con muốn." |
"Có con ma nào đâu mà sợ!" | "Có vẻ như con đang cảm thấy hơi sợ bóng tối. Ba/mẹ ở đây với con." |
"Chuyện nhỏ xíu, có gì đâu mà giận!" | "Việc bạn lấy đồ chơi khiến con tức giận, phải không?" |
Lưu ý: Hợp thức hóa cảm xúc không có nghĩa là đồng tình với hành vi sai trái. Ba mẹ có thể nói: "Mẹ hiểu con tức giận, nhưng chúng ta không đánh bạn. Lần sau nếu tức giận, con có thể nói 'Tớ không thích bạn làm vậy'."
>> Xem thêm:
- 6 cách để khen con đúng cách, kích thích phát huy việc làm tốt
- 10+ cách dạy trẻ kỹ năng sống tự lập hiệu quả tại nhà
- 9 cách dạy trẻ kỹ năng chào hỏi lễ phép với người lớn hiệu quả
4. Đọc sách và kể chuyện: Cửa sổ nhìn vào thế giới cảm xúc
Những câu chuyện là một công cụ tuyệt vời để dạy trẻ về sự đồng cảm một cách tự nhiên. Khi theo dõi hành trình của các nhân vật, trẻ học cách đặt mình vào vị trí của người khác.
- Chọn những cuốn sách về cảm xúc: Hiện nay có rất nhiều bộ sách hay như "Bộ sách về quái vật cảm xúc", "Khi tớ vui/buồn/giận dữ"...
- Dừng lại và đặt câu hỏi: Trong lúc đọc, hãy hỏi con: "Con nghĩ bạn Thỏ đang cảm thấy thế nào?", "Nếu là con, con sẽ làm gì trong tình huống này?", "Tại sao bạn Gấu lại khóc nhỉ?"
- Thảo luận sau khi đọc: Cùng con nói về bài học cảm xúc rút ra từ câu chuyện.
>> Ba mẹ tham khảo thêm các mẫu truyện, thơ cho bé phát triển cảm xúc và ngôn ngữ:
- 20 bài thơ hay cho bé 2 tuổi giúp bé phát triển ngôn ngữ
- Các bài thơ hay cho bé 3 tuổi phát triển ngôn ngữ và trí não
- 23 mẩu truyện cho bé 2 tuổi hay, ý nghĩa, kể cho bé dễ ngủ

Những câu chuyện có trong sách dạy trẻ học được cách đồng cảm với nhân vật trong truyện, từ đó giúp con phát triển EQ
5. Cùng con giải quyết vấn đề, thay vì giải quyết hộ con
Khi trẻ gặp xung đột (ví dụ: tranh giành đồ chơi với anh/em), đây là một "cơ hội vàng" để thực hành kỹ năng xã hội và điều tiết cảm xúc.
- Tách các bên ra: Đảm bảo mọi người đều an toàn và bình tĩnh lại.
- Lắng nghe câu chuyện từ mỗi phía: Cho mỗi bé cơ hội được nói lên góc nhìn của mình mà không bị ngắt lời.
- Gợi ý để con tự tìm giải pháp: Thay vì phán xử "Con phải trả lại đồ chơi cho em!", hãy hỏi: "Vậy bây giờ chúng ta có cách nào để cả hai cùng vui không?", "Chúng ta có thể làm gì để giải quyết việc này?" (Ví dụ: Chơi theo lượt, chơi cùng nhau...).
Biết cách dạy con tự lập theo từng giai đoạn, cách làm này trao quyền cho trẻ, giúp con học được cách thương lượng và giải quyết xung đột một cách hòa bình.
>> Tham khảo:
- 15 kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non từ 4-5-6 tuổi
- 15 kỹ năng sống cần thiết cho trẻ mầm non không thể bỏ qua
- Những trò chơi giúp trẻ phát triển kỹ năng tự lập
6. Xây dựng "Hộp dụng cụ" đối phó với cảm xúc tiêu cực
Hãy cùng con tạo ra một danh sách những việc có thể làm khi cảm thấy tức giận hoặc buồn bã. Điều này cho con những lựa chọn thay thế lành mạnh cho việc la hét hay đánh người khác. "Hộp dụng cụ" này có thể bao gồm:
- Hít thở sâu: Cùng con tập hít vào bằng mũi (đếm đến 4), giữ lại (đếm đến 4) và thở ra từ từ bằng miệng (đếm đến 6).
- Đi đến "Góc bình tĩnh" (Calm-down Corner): Một góc nhỏ trong nhà với gối mềm, sách, hoặc đồ chơi xả stress.
- Vận động thể chất: Đấm vào gối, chạy tại chỗ, nhảy múa... để giải tỏa năng lượng bị dồn nén.
- Vẽ ra cảm xúc của mình: Đưa cho con giấy và bút màu để vẽ lại "cơn giận" hoặc "nỗi buồn".

Những hoạt động thể chất có thể giúp con giải tỏa cảm xúc tiêu cực bị dồn nén
7. Khuyến khích sự đồng cảm qua những câu hỏi "Nếu... thì sao?"
Để phát triển kỹ năng xã hội, trẻ cần học cách nhìn sự việc từ góc độ của người khác.
- Trong đời sống hàng ngày: Khi thấy một bạn đang khóc ở sân chơi, hãy hỏi nhỏ con: "Con đoán xem tại sao bạn lại khóc? Nếu con bị ngã như vậy, con sẽ cảm thấy thế nào?"
- Khi con có hành vi chưa đúng: Sau khi con lỡ làm bạn buồn, hãy hỏi: "Nếu có ai đó nói như vậy với con, con sẽ cảm thấy ra sao?"
Những câu hỏi này nhẹ nhàng hướng con đến sự thấu cảm mà không mang tính chỉ trích.
8. Giao việc nhà và ghi nhận sự nỗ lực
Nghe có vẻ không liên quan, nhưng việc giao cho con những trách nhiệm nhỏ (tự dọn đồ chơi, giúp mẹ dọn bàn ăn...) và ghi nhận nỗ lực của con sẽ giúp xây dựng Động lực nội tại và Sự tự tin – hai yếu tố quan trọng của EQ.
- Tập trung vào quá trình, không chỉ kết quả: Thay vì nói "Con giỏi quá", hãy nói cụ thể hơn: "Mẹ thấy con đã rất kiên trì để xếp xong bộ lego này, dù nó khá khó đấy!"
- Ghi nhận sự giúp đỡ: "Cảm ơn con đã giúp mẹ tưới cây. Nhờ có con mà công việc của mẹ nhẹ nhàng hơn nhiều."
Điều này dạy con về trách nhiệm, giá trị của sự đóng góp và giúp con cảm thấy mình là một thành viên có ích trong gia đình, từ đó xây dựng một hình ảnh tích cực về bản thân.
>> Ba mẹ tham khảo thêm:
- Rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 24 - 36 tháng hằng ngày
- 20 kỹ năng sống cho trẻ 3 tuổi cần thiết ba mẹ nên dạy
- Dạy 10+ kỹ năng sống cho trẻ mầm non 5 tuổi cần thiết

Giao việc nhà và ghi nhận sự đóng góp của trẻ không chỉ giúp con rèn luyện về kỹ năng tự phục vụ mà còn hỗ trợ phát triển EQ
Hành trình phát triển EQ cho trẻ không phải là một cuộc đua nước rút, mà là một chặng đường dài đồng hành đầy kiên nhẫn và yêu thương. Nó không đòi hỏi ba mẹ phải là những chuyên gia tâm lý hoàn hảo, mà chỉ cần là những người dẫn đường thấu cảm, sẵn sàng ngồi xuống lắng nghe và cùng con "phiên dịch" thế giới cảm xúc muôn màu.
Một đứa trẻ có EQ cao không chỉ dễ dàng thành công hơn trong học tập và sự nghiệp, mà quan trọng hơn, con sẽ có một đời sống nội tâm phong phú, biết cách yêu thương bản thân, xây dựng những mối quan hệ bền chặt và tìm thấy hạnh phúc trong cuộc sống.
Đó chính là món quà vô giá nhất mà chúng ta có thể dành tặng cho con.
➡️ Tìm hiểu thêm về chương trình Montessori tại ME School và chương trình học Nature Inspired – ME School
➡️ Đăng ký tham quan trường để trải nghiệm môi trường học tập thực tế
- Số điện thoại: 077 999 6000
- Email: mecare@meschool.vn
Khám phá thêm về ME School tại: