Trong không gian tĩnh lặng của căn phòng nhỏ, có lẽ không có âm thanh nào diệu kỳ hơn giọng đọc trầm ấm của mẹ, thủ thỉ bên tai con những vần thơ, những câu chuyện đầu đời. Nhiều ba mẹ có thể nghĩ rằng việc đọc truyện cho bé sơ sinh là quá sớm, khi con dường như chưa thể hiểu hết nội dung. Nhưng ba mẹ có biết, đằng sau hành động giản đơn ấy là cả một khoa học kỳ diệu về sự phát triển não bộ và gắn kết cảm xúc? Hãy cùng ME School khám phá những giá trị vô giá mà thói quen này mang lại, và tìm ra những tựa sách phù hợp nhất để bắt đầu hành trình nuôi dưỡng tâm hồn và trí tuệ cho thiên thần nhỏ của mình ngay từ những ngày đầu tiên.
>> Tham khảo thêm:
- Những bài thơ hay cho bé 2 tuổi giúp bé phát triển ngôn ngữ, tư duy
- 10 cách dạy bé 2 tuổi tập nói hiệu quả, chữa chậm nói tại nhà
- Các bài thơ hay cho bé 3 tuổi phát triển ngôn ngữ và trí não
Có nên đọc truyện cho bé sơ sinh không? Câu trả lời từ các chuyên gia giáo dục sớm
Nhiều ba mẹ có lẽ sẽ tự hỏi: "Bé sơ sinh còn nhỏ vậy, liệu có thực sự hiểu được gì không? Liệu có lãng phí thời gian không?". Đây là một băn khoăn hoàn toàn chính đáng. Tuy nhiên, câu trả lời từ các chuyên gia giáo dục sớm và từ chính triết lý mà ME School theo đuổi là một lời khẳng định đầy tha thiết: Việc đọc truyện cho bé sơ sinh không chỉ nên, mà còn là một trong những khoản đầu tư giá trị nhất cho tương lai của con.
Đó không phải là một niềm tin cảm tính, mà dựa trên những nền tảng khoa học vững chắc về sự phát triển của trẻ trong giai đoạn vàng 0-1 tuổi:
- Kiến tạo nền tảng ngôn ngữ: Ngay cả khi chưa hiểu từ ngữ, não bộ của bé đang như một miếng bọt biển, tích cực ghi nhận âm điệu, nhịp điệu và ngữ điệu trong giọng nói của ba mẹ. Mỗi câu chuyện ba mẹ đọc là một lần "tắm ngôn ngữ", gieo những hạt mầm đầu tiên cho khả năng giao tiếp và vốn từ vựng của con sau này. Tạo nền tảng của sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non.
- Gắn kết cảm xúc sâu sắc: Giọng nói quen thuộc, trầm ấm của ba mẹ, kết hợp với sự âu yếm khi ôm con vào lòng đọc truyện, tạo ra một cảm giác an toàn tuyệt đối. Đây chính là sợi dây vô hình, vun đắp mối liên kết tình mẫu tử, phụ tử thiêng liêng, giúp con cảm thấy được yêu thương và phát triển ổn định về mặt cảm xúc.
- Phát triển kỹ năng lắng nghe: Việc lặp đi lặp lại những câu chuyện quen thuộc giúp bé học cách tập trung vào một nguồn âm thanh, phân biệt giọng nói của ba mẹ với các tạp âm khác. Đây chính là nền tảng sơ khai nhất của kỹ năng lắng nghe – một kỹ năng mềm cực kỳ quan trọng cho việc học tập và giao tiếp trong tương lai.
- Xây dựng thói quen và tín hiệu trước giờ ngủ: Đọc sách mỗi tối sẽ trở thành một nghi thức quen thuộc, báo hiệu cho cơ thể bé rằng đã đến giờ đi ngủ. Điều này giúp con dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn và ngủ sâu hơn, góp phần hình thành một lịch sinh hoạt khoa học ngay từ nhỏ.
Tại ME School, việc đọc sách là một phần không thể thiếu trong triết lý "Language-Rich Environment" (Môi trường giàu ngôn ngữ) mà ME theo đuổi. Các giáo viên của ME không chỉ đọc truyện, mà còn "trò chuyện" với các bé sơ sinh qua từng trang sách, sử dụng giọng điệu và ngôn ngữ cơ thể để biến mỗi giờ đọc sách thành một giờ tương tác chất lượng cao, nuôi dưỡng đồng thời cả trí tuệ (IQ) và phát triển cảm xúc (EQ) cho trẻ.
>> Ba mẹ tham khảo thêm:
- 23 mẩu truyện cho bé 2 tuổi hay, ý nghĩa, kể cho bé dễ ngủ
- Sự phát triển của Ngôn ngữ Nói và Ngôn ngữ Viết: Những yêu cầu cần thiết để phát triển ngôn ngữ ở trẻ
- Các đặc điểm phát triển ngôn ngữ của trẻ mầm non từ 1-6 tuổi
Việc đọc truyện cho trẻ sơ sinh giúp xây dựng nền tảng ngôn ngữ vững chắc cho sự phát triển của trẻ
Mẹ nên đọc loại truyện nào cho em bé sơ sinh?
Điều thú vị là, với trẻ ở giai đoạn sơ sinh, "đọc gì" đôi khi không quan trọng bằng "đọc như thế nào". Tuy nhiên, việc lựa chọn đúng loại sách sẽ giúp tối ưu hóa những lợi ích mà hoạt động này mang lại. Thay vì tìm kiếm những câu chuyện phức tạp, ba mẹ hãy ưu tiên những loại sách được thiết kế chuyên biệt, phù hợp với khả năng cảm nhận của trẻ trong giai đoạn này.
Dưới đây là những gợi ý từ ME School:
1 - Sách có vần điệu, nhịp điệu (Rhyming/Rhythmic Books):
- Lý do khoa học: Não bộ của trẻ sơ sinh đặc biệt nhạy cảm với các mẫu âm thanh lặp lại và có giai điệu. Những câu thơ, đồng dao ngắn với nhịp điệu vui tai giống như một bản nhạc, giúp kích thích thính giác và vùng ngôn ngữ trong não bộ của trẻ một cách hiệu quả.
- Ví dụ: Các bài đồng dao Việt Nam, những cuốn thơ ngắn cho trẻ em.
2 - Sách kích thích thị giác (High-Contrast Books):
- Lý do khoa học: Trong những tháng đầu đời, thị lực của trẻ chưa phát triển hoàn thiện. Bé nhìn tốt nhất với những hình ảnh có độ tương phản cao, đặc biệt là hai màu đen và trắng. Những cuốn sách loại này giúp kích thích mạnh mẽ các dây thần kinh thị giác, hỗ trợ quá trình hoàn thiện tầm nhìn của con.
- Ví dụ: Sách chỉ có hình ảnh con vật, đồ vật với hai màu đen-trắng hoặc có thêm màu đỏ.
3 - Sách vải và sách tương tác chạm (Fabric & Touch-and-Feel Books):
- Lý do khoa học: Giai đoạn sơ sinh cũng là lúc bé bắt đầu khám phá thế giới qua xúc giác. Những cuốn sách làm từ chất liệu an toàn, có các chi tiết lồi lõm, mềm mại, sột soạt... cho phép con vừa nghe mẹ đọc, vừa dùng tay để cảm nhận. Đây là một phương pháp phát triển giác quan cho trẻ, giúp phát triển đồng thời cả kỹ năng vận động tinh và khả năng nhận biết.
4 - Những câu chuyện siêu đơn giản, lặp lại:
- Lý do khoa học: Sự lặp lại tạo ra cảm giác quen thuộc và an toàn cho trẻ. Khi nghe một câu chuyện được lặp đi lặp lại nhiều lần, bé sẽ bắt đầu nhận ra các mẫu âm thanh, từ đó xây dựng nền tảng cho việc ghi nhớ và học hỏi sau này.
- Ví dụ: Những cuốn truyện có cấu trúc "Con mèo kêu meo meo. Con chó kêu gâu gâu..."
>> Ba mẹ tham khảo thêm:
- Ehon là gì? Bí quyết đọc ehon giúp trẻ yêu thích sách ngay từ nhỏ
- Ngôn ngữ: Món quà vô giá dành tặng riêng cho trẻ thơ và nhân loại
- Cách dạy trẻ 5 tuổi học chữ cái và chữ số dễ nhớ, nhanh thuộc
Việc lựa chọn và đọc đúng loại sách sẽ giúp tối ưu hóa những lợi ích mà hoạt động này mang lại
Tuyển tập 12+ mẫu truyện cho bé sơ sinh hay nhất giúp bé ngủ ngon và phát triển trí tuệ
Sau khi đã hiểu rõ tầm quan trọng của việc đọc sách, giờ là lúc ba mẹ cùng khám phá những câu chuyện cụ thể để bắt đầu hành trình diệu kỳ này. Dưới đây là danh sách các mẩu truyện cho bé sơ sinh được tuyển chọn kỹ lưỡng, không chỉ giúp ru bé vào giấc ngủ mà còn gieo những hạt mầm đạo đức và trí tuệ đầu đời.
1. Củ cải trắng
Ngày xửa ngày xưa, trong một khu vườn nhỏ xinh, có một cây củ cải trắng to ơi là to. Mùa đông lạnh giá đã đến, Thỏ con không có gì để ăn. Đi lang thang trong vườn, Thỏ con mừng rỡ khi thấy củ cải trắng. Thỏ con nhổ củ cải lên, nhưng nó to quá, ăn một mình sao hết được.
Thỏ nghĩ: "Trời lạnh thế này, chắc Dê con cũng không có gì ăn đâu. Mình phải mang cho Dê con mới được."
Nghĩ rồi, Thỏ con một mình vác củ cải đến nhà Dê con. Nhưng Dê con lại đi vắng. Thỏ bèn đặt củ cải trên bàn rồi ra về. Khi Dê con về, thấy củ cải trắng ngon lành trên bàn, nó vui lắm. Nhưng rồi Dê con lại nghĩ: "Trời lạnh thế này, chắc Hươu con cũng đói lắm. Mình phải mang cho Hươu con thôi."
Thế là Dê con lại mang củ cải đến nhà Hươu con. Hươu con cũng đi vắng, Dê con bèn đặt củ cải trên bàn rồi về. Hươu con về nhà, thấy củ cải thì vô cùng ngạc nhiên và cảm động. Hươu con lại nghĩ đến người bạn đầu tiên của mình là Thỏ con, và quyết định mang củ cải đến cho Thỏ.
Sáng hôm sau, Thỏ con thức dậy và ngạc nhiên vô cùng khi thấy củ cải trắng hôm qua mình cho đi giờ lại nằm ngay ngắn trong nhà mình. Thỏ con vui vẻ và hiểu ra rằng, tình bạn và sự sẻ chia thật là một điều ấm áp.
- Giá trị cốt lõi: Câu chuyện là bài học đầu đời vô cùng nhẹ nhàng về lòng tốt và sự sẻ chia. Dù bé chưa hiểu hết ý nghĩa, nhưng âm hưởng ấm áp của câu chuyện và sự lặp lại của hành động "cho đi" sẽ đi vào tiềm thức của trẻ.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Ba mẹ hãy nhấn mạnh vào các từ chỉ cảm xúc như "mừng rỡ", "vui lắm", "cảm động", "ngạc nhiên" với ngữ điệu phù hợp. Giọng đọc nên thật chậm rãi, dịu dàng, đặc biệt ở đoạn kết, để tạo cảm giác bình yên, dễ đưa bé vào giấc ngủ.
>> Ba mẹ tham khảo thêm:
- 5 lĩnh vực phát triển của trẻ mầm non phụ huynh cần biết rõ
- 3-6 tuổi: Mở ra thế giới diệu kỳ của tư duy và cảm xúc
- Lần đầu cho con đi học mầm non: 5 Nỗi lo phụ huynh thường gặp
Truyện củ cải trắng dạy cho bé về lòng tốt và sự sẻ chia trong cuộc sống
2. Bài học của Chồn Mướp
Trong khu rừng nọ, có một chú Chồn Mướp rất hay khoe khoang. Chồn ta có bộ lông mượt mà, óng ả nên lúc nào cũng vênh váo và cho rằng mình là đẹp nhất.
Một hôm, Chồn Mướp gặp Nhím. Thấy bộ lông đầy gai của Nhím, Chồn Mướp bĩu môi chê bai: "Trời ơi, trông cậu thật xấu xí với bộ lông tua tủa như bàn chông vậy!" Nhím con buồn lắm nhưng không nói gì, chỉ lẳng lặng bỏ đi.
Hôm khác, Chồn Mướp lại gặp một bác Gấu già đang cần mẫn tìm mật ong. Chồn ta lại lên giọng: "Bác Gấu ơi, sao bác cứ làm lụng vất vả thế? Cứ như cháu đây, chỉ cần đi dạo một vòng là ai cũng phải trầm trồ khen ngợi bộ lông đẹp này rồi." Bác Gấu chỉ cười hiền lành và tiếp tục công việc của mình.
Rồi một ngày nọ, một con Cáo gian ác xuất hiện trong rừng. Thấy Chồn Mướp lông mượt, Cáo liền đuổi theo để bắt. Chồn Mướp sợ hãi co giò chạy thục mạng. Đúng lúc nguy cấp, nó chạy ngang qua chỗ Nhím. Nhím liền cuộn tròn người lại, xù bộ lông gai nhọn hoắt ra. Cáo lao tới, bị gai đâm đau điếng, phải bỏ cuộc và chạy mất.
Chồn Mướp lúc này mới thoát nạn, thở hổn hển và vô cùng xấu hổ. Nó tiến lại gần và lí nhí nói: "Cảm ơn cậu, Nhím. Tớ xin lỗi vì đã chê bai cậu. Bộ lông gai của cậu tuy không đẹp nhưng lại rất dũng cảm và hữu ích."
Từ đó, Chồn Mướp không bao giờ khoe khoang hay chê bai ai nữa. Chú hiểu ra rằng, ai cũng có giá trị riêng của mình.
- Giá trị cốt lõi: Câu chuyện dạy bé về sự khiêm tốn và tôn trọng sự khác biệt. Mỗi người, mỗi vật đều có điểm mạnh và vẻ đẹp riêng, không nên chỉ nhìn vào bề ngoài để đánh giá người khác.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Ba mẹ có thể thay đổi giọng điệu để phân biệt các nhân vật. Giọng Chồn Mướp lúc đầu thì vênh váo, kiêu ngạo. Giọng Nhím thì lí nhí, hiền lành. Giọng Cáo thì có chút gian xảo. Đoạn Chồn Mướp bị Cáo đuổi, ba mẹ có thể đọc với nhịp độ nhanh hơn một chút để tạo sự hồi hộp, rồi chậm lại khi Nhím xuất hiện, tạo cảm giác an toàn trở lại.
>> Ba mẹ tham khảo thêm:
- Tôn trọng trẻ có khó không? Vì sao người lớn thường mắc sai lầm?
- 20 kỹ năng sống cho trẻ 3 tuổi cần thiết ba mẹ nên dạy
- Giáo dục thẩm mỹ cho trẻ mầm non là gì? Cách thức và 8 phương pháp
Bài học của chồn mướp là một câu chuyện dạy bé phải biết khiêm tốn, không nên chỉ nhìn vào bề nổi mà đánh giá người khác
3. Chú chim vô duyên
Có một chú chim nhỏ rất thích hót, nhưng lại có một tật xấu là hót không đúng lúc, đúng chỗ. Sáng sớm, khi bác Gà Trống vừa cất tiếng gáy "Ò ó o..." báo thức, chú chim đã chen vào hót líu lo, át cả tiếng gáy của bác. Mọi người thức dậy muộn và cảm thấy không vui.
Trong giờ học của cô giáo Họa Mi, khi cả lớp đang im phăng phắc lắng nghe bài giảng, chú chim lại bất ngờ cất tiếng hót thật to, làm ai nấy đều giật mình và mất tập trung. Cô giáo Họa Mi phải nhẹ nhàng nhắc nhở: "Em nên giữ trật tự trong giờ học nhé."
Buổi trưa, khi các em bé trong rừng đang say ngủ, chú chim lại đậu trên cành cây ngay cửa sổ và hót vang, làm các em bé tỉnh giấc và khóc òa lên.
Mọi người trong rừng bắt đầu gọi chú là "chú chim vô duyên" và không ai muốn chơi cùng chú nữa. Chú chim buồn lắm. Chú đến gặp bác Cú Mèo thông thái và kể lại câu chuyện của mình.
Bác Cú Mèo hiền từ giải thích: "Cháu có giọng hót rất hay, đó là một món quà. Nhưng món quà chỉ thực sự có giá trị khi được trao đi đúng lúc, đúng chỗ. Cháu hãy thử hót vào buổi sáng sớm cùng ánh bình minh, hoặc hót trong các lễ hội của khu rừng xem sao."
Chú chim nghe lời bác Cú Mèo. Sáng hôm sau, chú đợi bác Gà Trống gáy xong mới cất tiếng hót trong trẻo chào ngày mới. Tiếng hót của chú khiến khu rừng thêm rộn rã, vui tươi. Trong các buổi tiệc, tiếng hót của chú làm không khí thêm náo nhiệt. Mọi người dần yêu quý chú trở lại và gọi chú là "chú chim họa sĩ của âm thanh". Chú chim hiểu ra rằng, làm việc gì cũng cần đúng thời điểm.
- Giá trị cốt lõi: Câu chuyện là bài học tinh tế về sự tôn trọng không gian chung và phép lịch sự. Giọng hát hay là một điều tốt, nhưng nếu không được thể hiện đúng lúc, đúng chỗ sẽ gây phiền toái cho người khác.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Ba mẹ hãy dùng giọng đọc thật trong trẻo, líu lo khi miêu tả tiếng hót của chú chim. Khi chú chim làm phiền người khác, giọng đọc có thể thể hiện sự ái ngại. Khi chú chim buồn, giọng đọc trầm xuống. Và khi chú được mọi người yêu quý trở lại, giọng đọc lại vui tươi, rộn ràng. Sự thay đổi ngữ điệu này là bí quyết dạy con diễn đạt cảm xúc: Cha mẹ cần biết, giúp bé cảm nhận được các cung bậc cảm xúc khác nhau trong câu chuyện.
>> Ba mẹ tham khảo thêm:
- 3-6 tuổi: Mở ra thế giới diệu kỳ của tư duy và cảm xúc
- Trí thông minh âm nhạc là gì? Đặc điểm và cách rèn luyện ở trẻ
- Rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 24 - 36 tháng hằng ngày
Chú chim vô duyên là một câu chuyện dạy bé phải tôn trọng không gian chung, tránh làm phiền người khác
4. Vịt con không nghe lời
Có một cô Vịt mẹ dẫn một đàn vịt con đi chơi. Trước khi đi, Vịt mẹ dặn dò: "Các con phải đi theo mẹ, theo sát nhau, không được tự ý tách đàn đi chơi một mình nhé, nguy hiểm lắm."
Đàn vịt con ngoan ngoãn vâng lời, trừ một chú Vịt con út. Chú ta mải mê ngắm nhìn một con bướm xinh đẹp, cứ thế đi theo con bướm mà quên cả lời mẹ dặn. Chú đi mãi, đi mãi, đến khi con bướm bay mất, chú nhìn quanh chẳng thấy mẹ và các anh chị đâu cả.
Vịt con hoảng sợ kêu "Vít! Vít!" gọi mẹ. Bỗng từ trong bụi rậm, một con Cáo gian ác xuất hiện, nhe nanh cười: "Haha, một chú vịt con béo mập đi lạc. Ta sẽ có một bữa tối ngon lành đây!"
Vịt con sợ quá, ba chân bốn cẳng bỏ chạy. May sao, Vịt mẹ nghe thấy tiếng kêu của con đã vội vàng quay lại tìm. Thấy Cáo đang đuổi theo con mình, Vịt mẹ không hề sợ hãi, xông thẳng vào Cáo, dùng đôi cánh của mình đập túi bụi vào mặt Cáo. Bị tấn công bất ngờ, Cáo đau quá phải bỏ chạy.
Vịt con chạy đến nép vào lòng mẹ, vừa khóc vừa nói: "Mẹ ơi, con xin lỗi mẹ. Con sẽ không bao giờ không nghe lời mẹ nữa."
Vịt mẹ ôm con vào lòng, dịu dàng nói: "Con biết lỗi là tốt rồi. Hãy nhớ rằng, lời nói của mẹ luôn là để bảo vệ các con."
Từ hôm đó, chú Vịt con út không bao giờ dám tự ý tách đàn đi chơi một mình nữa.
- Giá trị cốt lõi: Một câu chuyện kinh điển nhưng không bao giờ cũ về bài học vâng lời cha mẹ. Lời dặn của cha mẹ xuất phát từ tình yêu thương và mong muốn bảo vệ con khỏi những nguy hiểm.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Đây là câu chuyện có yếu tố kịch tính, ba mẹ có thể tạo sự khác biệt rõ rệt trong giọng đọc. Giọng Vịt mẹ lúc đầu thì dặn dò, dịu dàng. Giọng Vịt con thì ngây thơ, tò mò. Giọng Cáo thì gian xảo, đáng sợ. Đoạn Vịt mẹ dũng cảm chiến đấu với Cáo, giọng đọc cần thể hiện sự mạnh mẽ, quyết liệt. Đoạn kết, giọng đọc trở lại dịu dàng, bao dung, tạo cảm giác ấm áp và an toàn tuyệt đối trong vòng tay mẹ.
>> Tham khảo thêm:
- Phương pháp dạy con ngoan ngoãn không cần đòn roi hiệu quả
- 10+ phương pháp giáo dục con của người Do Thái thông minh
- 12+ cách dạy con của người Nhật, bé tự lập, tự tin, thông minh
Vịt con không nghe lời dạy trẻ phải biết nghe lời cha mẹ, không nên tin lời những người xa lạ
5. Chú mèo đi lạc
Có một chú Mèo con tên là Bông. Bông rất thích đuổi theo những cuộn len màu sắc. Một hôm, mải mê đuổi theo một cuộn len đỏ lăn tít ra ngoài cổng, Bông bị lạc đường lúc nào không hay. Nhìn quanh không thấy ngôi nhà quen thuộc, Bông hoảng sợ và bật khóc "Meo... meo...".
Đúng lúc đó, một bác Chó đi qua, thấy Bông khóc, bác liền hỏi: "Cháu sao thế, Mèo con?". Bông mếu máo kể lại câu chuyện. Bác Chó hiền từ nói: "Đừng khóc nữa, nhà cháu ở đâu, bác sẽ dẫn cháu về." Nhưng Bông chỉ nhớ nhà mình có một cánh cổng màu xanh và một giàn hoa giấy trước sân.
Thế là bác Chó dẫn Bông đi khắp các con ngõ. Đi qua một ngôi nhà có cánh cổng màu đỏ, bác Chó hỏi: "Có phải nhà này không?". Bông lắc đầu. Đi qua một ngôi nhà có cánh cổng màu vàng, Bông cũng lắc đầu.
Cuối cùng, họ đến một ngôi nhà có cánh cổng màu xanh biếc, trước sân là một giàn hoa giấy đang nở rộ. Bông vui mừng reo lên: "A, đúng nhà cháu rồi! Cháu cảm ơn bác Chó ạ!".
Từ trong nhà, Mèo mẹ chạy ra ôm chầm lấy Bông. Bông lí nhí xin lỗi mẹ và hứa từ nay sẽ không tự ý chạy đi chơi xa một mình nữa.
- Giá trị cốt lõi: Câu chuyện đơn giản này vừa là một bài học về việc không tự ý đi chơi xa, vừa giúp bé làm quen với việc nhận biết các đặc điểm đơn giản (màu sắc, đồ vật). Hành động của bác Chó tốt bụng cũng gieo vào lòng bé những ấn tượng đầu tiên về sự giúp đỡ.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Ba mẹ có thể nhấn mạnh vào các từ chỉ màu sắc: "cuộn len đỏ", "cánh cổng xanh", "cánh cổng đỏ", "cánh cổng vàng". Khi Bông khóc, giọng đọc có thể thể hiện sự lo lắng. Khi Bông tìm thấy nhà, giọng đọc chuyển sang vui mừng, hồ hởi. Nhịp điệu lặp đi lặp lại của việc tìm nhà giúp tạo ra một cấu trúc quen thuộc, dễ chịu cho bé.
Chú mèo đi lạc là một bài học về việc không nên tự ý đi chơi xa, làm gì cũng cần có sự giám sát của người lớn
6. Chú cừu đen
Trên một đồng cỏ xanh mướt, có một đàn cừu trắng muốt như bông. Duy chỉ có một chú cừu con sinh ra đã có bộ lông màu đen tuyền. Chú tên là Mun. Vì khác biệt, Mun thường cảm thấy cô đơn và hay bị các bạn cừu trắng trêu chọc.
Một buổi chiều nọ, trời bỗng kéo mây đen kịt và một cơn bão tuyết ập đến. Tuyết rơi trắng xóa cả một vùng, khiến mọi thứ đều chìm trong màu trắng. Đàn cừu trắng hoảng loạn chạy tìm đường về chuồng, nhưng vì lông của chúng cũng màu trắng nên chúng hoàn toàn lẫn vào trong tuyết. Bác chăn cừu lo lắng không biết làm sao để tìm thấy đàn cừu của mình.
Giữa khung cảnh trắng xóa đó, chỉ có một đốm đen duy nhất nổi bật lên. Đó chính là Mun. Nhờ bộ lông đen của Mun, bác chăn cừu đã nhanh chóng xác định được vị trí của cả đàn. Bác đi theo Mun và dẫn được tất cả các bạn cừu khác về chuồng an toàn trước khi đêm tối và giá lạnh hơn.
Từ hôm đó, không một bạn cừu trắng nào còn trêu chọc Mun nữa. Tất cả đều nhận ra rằng, chính bộ lông đen đặc biệt của Mun đã cứu cả đàn. Mun không còn cảm thấy tự ti, chú tự hào về sự khác biệt của mình, vì chú hiểu rằng ai cũng có một giá trị riêng.
- Giá trị cốt lõi: Một câu chuyện sâu sắc và cảm động về việc tôn vinh sự khác biệt. Nó dạy một bài học quan trọng rằng, điều khiến bạn trở nên khác biệt cũng chính là điều khiến bạn trở nên đặc biệt và có giá trị. Qua đó, rèn luyện tính mạnh dạn, tự tin của trẻ, biết trân trọng những điểm mạnh của riêng mình.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Khi đọc đoạn Mun bị trêu chọc, giọng ba mẹ có thể trầm xuống, thể hiện sự cảm thông. Đoạn bão tuyết ập đến, nhịp đọc có thể nhanh hơn một chút, tạo cảm giác khẩn trương. Khoảnh khắc Mun nổi bật giữa tuyết trắng, giọng đọc cần thể hiện sự ngạc nhiên và hy vọng. Đoạn kết nên được đọc với giọng tự hào, ấm áp.
- Sự khác biệt về tính cách của trẻ trong gia đình đông anh chị em
- Bùng nổ ngôn ngữ và những khả năng đặc biệt của trẻ 3-6 tuổi
Câu chuyện con cừu đen là một bài học cải động về việc tôn vinh sự khác biệt, và chính điều đó làm bản thân trở nên đặc biệt
7. Gấu nâu và chim sơn ca
Gấu Nâu có một giọng hát rất to và ồm. Gấu rất thích hát, nhưng mỗi khi Gấu cất tiếng, các bạn trong rừng lại chạy đi mất vì giọng hát của Gấu quá lớn, làm mọi người giật mình. Gấu Nâu buồn lắm.
Một hôm, Gấu Nâu gặp Chim Sơn Ca có giọng hót trong trẻo, lảnh lót. Gấu Nâu rụt rè hỏi: "Sơn Ca ơi, làm sao để có giọng hát hay như bạn?".
Sơn Ca mỉm cười đáp: "Giọng hát của bạn rất đặc biệt đấy, Gấu Nâu ạ. Nó không trong trẻo, nhưng lại rất trầm và ấm. Chúng ta hãy thử kết hợp xem sao."
Thế là, Sơn Ca cất tiếng hót lảnh lót những nốt cao vút, còn Gấu Nâu thì hát những nốt trầm hùng, ấm áp làm nền. Ồ, thật bất ngờ! Hai giọng hát hòa quyện vào nhau, tạo nên một bản nhạc tuyệt vời, vừa du dương, trong trẻo, lại vừa hùng tráng, sâu lắng.
Từ đó, Gấu Nâu và Sơn Ca trở thành một cặp song ca nổi tiếng khắp khu rừng. Gấu Nâu hiểu ra rằng, giọng hát của mình không hề tệ, chỉ là nó cần được đặt đúng chỗ và kết hợp một cách hài hòa. Ai cũng có điểm mạnh riêng, quan trọng là biết hợp tác với nhau.
- Giá trị cốt lõi: Câu chuyện là bài học ý nghĩa về kỹ năng hợp tác cho trẻ mầm non và tìm ra điểm mạnh của bản thân. Thay vì tự ti về điểm yếu, hãy tìm cách kết hợp với người khác để tạo ra một kết quả tốt đẹp hơn.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Ba mẹ hãy thử dùng giọng của mình để mô tả hai giọng hát. Khi đọc lời của Sơn Ca, hãy dùng giọng cao và thanh hơn. Khi đọc lời của Gấu Nâu, hãy dùng giọng trầm và ấm. Đoạn hai bạn cùng hát, ba mẹ có thể đọc với nhịp điệu vui tươi, thể hiện sự hòa quyện tuyệt vời, giúp bé cảm nhận được niềm vui của sự hợp tác.
Gấu nâu và chim sơn ca là một câu chuyện ý nghĩa về sự hợp tác và tìm ra điểm mạnh của bản thân
8. Cậu bé mũi dài
Có một cậu bé tên là Pino, cậu có một chiếc mũi rất đặc biệt. Mỗi khi cậu nói dối, chiếc mũi của cậu lại dài ra một chút. Mẹ cậu đã dặn: "Pino, con phải luôn trung thực nhé, vì nói dối là một thói quen rất xấu."
Một hôm, Pino làm vỡ lọ hoa yêu thích của mẹ. Sợ bị mắng, khi mẹ hỏi, Pino đã nói dối: "Mẹ ơi, con mèo đã làm vỡ đấy ạ." Ngay lập tức, chiếc mũi của cậu dài ra một đoạn.
Lát sau, mẹ cho Pino một cái bánh và dặn chia cho em gái. Nhưng Pino lại ăn hết một mình. Khi mẹ hỏi: "Con đã chia bánh cho em chưa?", Pino lại nói dối: "Con chia rồi ạ, nhưng em không ăn." Chiếc mũi của cậu lại dài ra thêm một đoạn nữa, dài đến mức vướng víu, làm cậu đi lại rất khó khăn.
Pino cảm thấy rất xấu hổ và khó chịu với chiếc mũi dài. Cậu chạy đến bên mẹ, òa khóc và thú nhận tất cả: "Mẹ ơi, con đã nói dối. Con đã làm vỡ lọ hoa và ăn hết bánh của em."
Khi Pino dũng cảm nói ra sự thật, điều kỳ diệu đã xảy ra. Chiếc mũi của cậu từ từ ngắn lại, trở về hình dáng bình thường. Mẹ ôm Pino vào lòng và nói: "Con trai, mẹ không giận vì con mắc lỗi, mẹ chỉ buồn khi con nói dối. Dũng cảm nhận lỗi mới là người ngoan."
Từ đó, Pino không bao giờ nói dối nữa.
- Giá trị cốt lõi: Một phiên bản đơn giản của câu chuyện Pinocchio, là bài học kinh điển về tính trung thực và lòng dũng cảm nhận lỗi. Câu chuyện giúp bé có những hình dung đầu tiên về hậu quả của việc nói dối và giá trị của sự thật.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Ba mẹ hãy đọc với giọng điệu thật thà, ngây thơ khi Pino nói dối. Khi chiếc mũi dài ra, giọng đọc có thể thể hiện sự ngạc nhiên và một chút hài hước. Đoạn Pino khóc và nhận lỗi, giọng đọc cần thể hiện sự hối hận. Và khi mẹ tha thứ, giọng đọc trở nên bao dung, ấm áp. Điều này giúp bé cảm nhận được rằng, dù mắc lỗi nhưng chỉ cần trung thực, bé sẽ luôn được yêu thương.
- Thế nào là môi trường thân thiện với lỗi lầm trong trường mầm non?
- Trẻ 4 tuổi học gì ở trường mầm non? 7 kỹ năng quan trọng bé nên học
- Dạy 10+ kỹ năng sống cần thiết cho trẻ mầm non 5 tuổi nên biết
Cậu bé mũi dài dạy trẻ phải trung thực, dũng cảm nhận lỗi, không nên nói dối
9. Nhím con kết bạn
Trong khu rừng nọ, có một chú Nhím con rất muốn kết bạn với mọi người. Nhưng mỗi khi Nhím con đến gần, bộ lông gai nhọn của chú lại vô tình làm các bạn khác bị đau. Thỏ con bị gai đâm vào tay, Sóc con bị gai quẹt vào má. Dần dần, không ai dám lại gần Nhím con nữa. Nhím con buồn và cô đơn lắm.
Nhím con ngồi dưới một gốc cây táo và khóc. Thấy vậy, những quả táo chín đỏ trên cây rủ nhau rơi xuống, cắm vào bộ lông của Nhím con. Giờ đây, trông Nhím con giống như đang "mặc" một chiếc áo đầy táo đỏ. Nhím con ngạc nhiên nhìn mình, rồi một ý tưởng chợt lóe lên.
Chú chạy đi tìm các bạn. Lần này, thay vì đến quá gần, Nhím con giữ một khoảng cách an toàn rồi rung mình thật mạnh. Những quả táo chín ngọt lịm từ trên lưng chú rơi xuống đất. "Các bạn ơi, mình mời các bạn ăn táo này!" - Nhím con vui vẻ nói.
Thỏ con và Sóc con ngần ngại tiến lại, nếm thử một miếng táo. Táo ngọt và thơm quá! Các bạn vui vẻ cảm ơn Nhím con và cùng nhau thưởng thức những quả táo. Từ đó, Nhím con đã tìm ra cách để chia sẻ và kết bạn mà không làm ai bị đau. Chú không còn cô đơn nữa.
- Giá trị cốt lõi: Câu chuyện là một bài học tuyệt vời về sự đồng cảm, lòng kiên trì và khả năng giải quyết vấn đề một cách sáng tạo. Nó dạy bé rằng dù có những khó khăn, rào cản, chúng ta vẫn luôn có thể tìm ra cách để kết nối và chia sẻ với mọi người.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Ba mẹ hãy đọc đoạn đầu với giọng điệu hơi buồn và cảm thông cho Nhím con. Khi ý tưởng lóe lên, giọng đọc có thể trở nên tươi sáng và hào hứng. Đặc biệt, hãy nhấn mạnh âm thanh khi Nhím con rung mình cho táo rơi xuống, tạo ra một chi tiết vui nhộn và đáng nhớ cho bé.
Sự đồng cảm, kiêm trì là bài học của câu chuyện nhím con kết bạn mang lại cho trẻ
10. Chú sâu háu ăn (the very hungry caterpillar)
Vào một buổi sáng Chủ nhật, một quả trứng nhỏ trên lá cây nở ra một chú sâu con. Chú sâu rất đói!
Thứ Hai, chú ăn xuyên qua một quả táo. Nhưng chú vẫn đói.
Thứ Ba, chú ăn xuyên qua hai quả lê. Nhưng chú vẫn đói.
Thứ Tư, chú ăn xuyên qua ba quả mận. Nhưng chú vẫn đói.
...
Đến Thứ Bảy, chú ăn đủ thứ: một miếng bánh sô-cô-la, một cây kem ốc quế, một quả dưa chuột muối, một lát phô mai... Đêm hôm đó, chú bị đau bụng!
Ngày hôm sau lại là Chủ nhật. Chú sâu ăn xuyên qua một chiếc lá xanh tươi. Chú cảm thấy đỡ hơn nhiều. Giờ chú không còn là một chú sâu nhỏ đói bụng nữa, mà đã là một chú sâu to, béo.
Chú xây một ngôi nhà nhỏ quanh mình, gọi là cái kén, và ở trong đó hơn hai tuần. Rồi chú đục một cái lỗ trên kén, chui ra ngoài và... chú đã biến thành một nàng bướm xinh đẹp!
- Giá trị cốt lõi:Đây là một trong những cuốn truyện cho bé sơ sinh kinh điển nhất thế giới. Nó không chỉ là một câu chuyện mà còn là một công cụ học tập tuyệt vời, giúp bé làm quen với:
- Khái niệm đếm số: 1 quả táo, 2 quả lê...
- Tên các ngày trong tuần.
- Tên các loại thực phẩm.
- Vòng đời của loài bướm: từ quả trứng đến con sâu, cái kén và con bướm.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Vì đây là sách tranh nổi tiếng, nếu có sách, ba mẹ hãy vừa đọc vừa chỉ vào các hình ảnh. Hãy đọc với nhịp điệu lặp lại ở đoạn "nhưng chú vẫn đói". Khi chú sâu ăn nhiều thứ vào thứ Bảy, hãy đọc với giọng điệu nhanh và vui nhộn. Khi chú bị đau bụng, hãy hạ giọng tỏ vẻ cảm thông. Và khoảnh khắc chú biến thành con bướm, hãy đọc với giọng đầy ngạc nhiên và trầm trồ.
Chú sâu háu ăn không chỉ là câu chuyện mang lại giá trị nhân văn mà thông qua đó, trẻ học được những khái niệm về số
11. Cùng đi ngủ thôi (the going to bed book)
Mặt trời đã lặn xuống biển. Một chiếc thuyền lớn đang bồng bềnh trên mặt nước. Trên thuyền, có rất nhiều con vật đang chuẩn bị đi ngủ.
Đầu tiên, chúng đi xuống boong dưới để tắm. Một bồn tắm thật to cho tất cả mọi người! Chúng kỳ cọ sạch sẽ từ đầu đến chân.
Sau khi tắm xong, chúng tìm bộ đồ ngủ của mình. Có bạn mặc bộ pijama màu đỏ, có bạn mặc bộ màu xanh. Ai cũng mặc đồ ngủ thật gọn gàng.
Tiếp theo là giờ đánh răng. Chúng cùng nhau đánh răng cho đến khi răng trắng bóng. Rồi chúng ra boong tàu để tập vài động tác thể dục nhẹ nhàng dưới ánh trăng.
Cuối cùng, tất cả quay trở về giường của mình, tắt đèn và chìm vào giấc ngủ. "Shhh..." Gió khẽ hát ru, và những con sóng nhẹ nhàng đưa chúng vào giấc mơ.
- Giá trị cốt lõi: Cuốn sách này là một định nghĩa hoàn hảo về truyện ru ngủ. Nó không có cốt truyện kịch tính, mà chỉ đơn giản là mô tả một nghi thức trước giờ ngủ một cách nhẹ nhàng, có vần điệu. Sự lặp lại của các hành động quen thuộc (tắm, mặc đồ ngủ, đánh răng) tạo ra cảm giác an toàn, báo hiệu cho cơ thể bé rằng đã đến giờ nghỉ ngơi.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Chìa khóa của cuốn sách này là nhịp điệu. Ba mẹ hãy đọc với một giọng thật đều, thật êm, gần như hát ru. Giọng đọc nên nhỏ dần về cuối truyện, và kết thúc bằng một tiếng "Shhh..." thì thầm. Mục tiêu là tạo ra một không khí bình yên tuyệt đối, giúp bé thư giãn và dễ dàng chuyển từ trạng thái thức sang trạng thái ngủ.
Cùng đi ngủ thôi là một cuốn sáng mô tả nghi thức trước giờ ngủ, giúp báo hiệu cho bé "đã đến giờ đi ngủ"
12. Con cừu đen kêu be be
Đây là một câu chuyện rất đơn giản, ba mẹ có thể kể lặp đi lặp lại cho bé nghe:
Trên đồng cỏ xanh, có một bạn cừu đen. Bạn cừu đen kêu: "Be, be, be."
Mẹ của bạn cừu đen cũng là một cô cừu đen. Mẹ cừu đen gọi con: "Be, be, be."
Bạn cừu đen nghe tiếng mẹ gọi, chạy lại rúc vào lòng mẹ. Hai mẹ con cùng nhau kêu: "Be, be, be."
Mặt trời mỉm cười. Gió khẽ thổi. Cả hai mẹ con cùng nhau gặm cỏ non. Thật là vui! "Be, be, be."
- Giá trị cốt lõi: Câu chuyện này là một ví dụ hoàn hảo cho sự lặp lại và liên kết âm thanh. Với trẻ sơ sinh, việc nghe đi nghe lại một âm thanh quen thuộc ("Be, be") và gắn nó với một hình ảnh (con cừu) là bài học đầu tiên về ngôn ngữ và sự vật. Sự đơn giản tuyệt đối của nó giúp não bộ non nớt của bé dễ dàng xử lý và ghi nhớ.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Đây là cơ hội tuyệt vời để tương tác. Mỗi khi đọc đến đoạn "Be, be, be", ba mẹ hãy thay đổi giọng, làm giả tiếng kêu của cừu một cách vui nhộn và trìu mến. Ba mẹ có thể vừa đọc vừa chỉ vào hình ảnh con cừu trong sách (nếu có). Chính sự kết hợp giữa âm thanh và hành động này sẽ khiến bé vô cùng thích thú.
Câu chuyện con cừu đen kêu be be tạo cho trẻ việc nghe lặp lại một âm thanh quen thuộc, giúp não bộ phát triển và dễ ghi nhớ
13. Bài học đầu tiên của gấu con
Gấu mẹ dẫn Gấu con vào rừng tìm mật ong. Gấu mẹ chỉ vào một tổ ong trên cành cây cao và dặn: "Con trai, đây là tổ ong mật, rất ngon. Nhưng con không được chọc vào nó một mình đâu nhé, ong sẽ đốt đấy."
Gấu con "Dạ" một tiếng thật to nhưng trong lòng lại rất tò mò. Chú nghĩ: "Ong bé tí thế kia thì làm sao đốt mình đau được nhỉ?"
Nhân lúc mẹ đi tìm những bông hoa khác, Gấu con lén lấy một cành cây và chọc vào tổ ong. Ngay lập tức, cả đàn ong túa ra, bay vù vù quanh Gấu con. Một vài con đã đốt vào mũi của chú. "Ui da, đau quá!" - Gấu con vừa khóc vừa chạy đi tìm mẹ.
Gấu mẹ thấy chiếc mũi sưng vù của con thì vừa thương vừa nghiêm khắc nói: "Mẹ đã dặn con rồi mà. Đây là bài học đầu tiên của con, Gấu con ạ. Con phải luôn lắng nghe lời người lớn, vì người lớn biết điều gì là nguy hiểm cho con."
Gấu con vừa xoa mũi vừa gật đầu hối hận. Chú đã hiểu ra rằng, lời mẹ dặn luôn luôn đúng.
- Giá trị cốt lõi: Câu chuyện dạy bé về sự vâng lời và hậu quả của hành động. Dù bé chưa hiểu hết về nhân quả, nhưng việc nghe câu chuyện với giọng điệu thay đổi – từ lời dặn dò của mẹ, sự tò mò của Gấu con, đến sự đau đớn và hối hận – giúp bé cảm nhận được các trạng thái cảm xúc khác nhau gắn với từng hành động.
- Gợi ý khi đọc cho bé: Ba mẹ hãy dùng giọng dịu dàng nhưng kiên quyết khi Gấu mẹ dặn dò. Khi Gấu con bị ong đốt, hãy đọc với giọng thể hiện sự đau đớn, hốt hoảng. Cuối cùng, khi Gấu mẹ an ủi con, giọng đọc lại trở về sự bao dung, ấm áp. Sự tương phản này giúp bé học cách nhận biết các tín hiệu cảm xúc qua giọng nói.
Bài học đầu tiên của gấu con là câu chuyện dạy bé về sự vâng lời nên cẩn thận trước khi hành động
14. Dê Đen và Dê Trắng
Có hai chú Dê, một chú lông đen và một chú lông trắng. Một hôm, Dê Đen đi từ đầu cầu bên này qua, Dê Trắng đi từ đầu cầu bên kia lại. Cây cầu thì nhỏ hẹp, chỉ đủ cho một người đi qua.
Gặp nhau ở giữa cầu, Dê Trắng nói: "Anh Dê Đen, anh tránh ra cho tôi đi trước!"
Dê Đen cũng không vừa, vênh mặt đáp: "Không, tôi đến trước, anh phải tránh đường cho tôi!"
Không ai chịu nhường ai, hai chú Dê bèn húc nhau. "Cốp!" một tiếng thật mạnh. Cả hai cùng mất thăng bằng, ngã "Tõm!" xuống dòng suối mát lạnh ở dưới.
Vừa lạnh, vừa xấu hổ, cả hai cùng nhìn nhau và không nói lời nào. Chúng đã hiểu ra rằng, nếu lúc nãy chỉ cần một người chịu nhường một bước, thì cả hai đã qua được cầu một cách dễ dàng.
- Giá trị cốt lõi: Bài học kinh điển về sự nhường nhịn và hậu quả của tính bướng bỉnh. Câu chuyện giới thiệu cho bé một khái niệm xã hội sơ khai: sự xung đột và cách giải quyết (hoặc hậu quả của việc không giải quyết).
- Gợi ý khi đọc cho bé: Ba mẹ có thể tạo ra hai giọng nói hơi khác nhau cho Dê Đen và Dê Trắng để bé phân biệt. Hãy nhấn mạnh vào các từ tượng thanh như "Cốp!" và "Tõm!" để tạo sự sinh động và thu hút sự chú ý của bé. Giọng đọc khi hai chú dê cãi nhau nên thể hiện sự căng thẳng, và giọng đọc ở cuối truyện nên thể hiện sự hối tiếc, trầm xuống, giúp bé cảm nhận được sự thay đổi trong không khí câu chuyện.
Dê đen và Dê trắng là câu chuyện về sự nhường nhịn lẫn nhau tránh những xung đột không đáng có xảy ra
Hành trình khám phá thế giới truyện cho bé sơ sinh đã cho chúng ta thấy một điều thật diệu kỳ: việc đọc sách cho con ngay từ những tháng năm đầu đời không chỉ là một hoạt động giải trí, mà là một khoản đầu tư vô giá cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Đó là những viên gạch nền móng đầu tiên xây nên tòa tháp ngôn ngữ, là sợi dây cảm xúc vô hình gắn kết tình thân, và là những giai điệu êm ái nuôi dưỡng một tâm hồn đẹp.
Chúc ba mẹ và bé có những giây phút đọc sách thật diệu kỳ và ấm áp bên nhau.
➡️ Tìm hiểu thêm về chương trình Montessori tại ME School và chương trình học Nature Inspired – ME School
➡️ Đăng ký tham quan trường để trải nghiệm môi trường học tập thực tế
Khám phá thêm về ME School tại:
